Witamina C, inaczej kwas askorbinowy, to niezbędny element prawidłowego funkcjonowania organizmu oraz wielu procesów biochemicznych w nim zachodzących. Witamina C chroni zarówno przed endogennym stresem oksydacyjnym (oddychanie komórkowe) oraz egzogennym (promieniowanie UV, palenie, zanieczyszczenia powietrza, wiatr).

Niedobór witaminy C może w znaczącym stopniu zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, w tym skóry. Kwas askorbinowy to silny antyoksydant, który potrafi niwelować skutki stresu oksydacyjnego oraz działanie wolnych rodników. Niestety, ale jego zasoby w organizmie są ograniczone do ok. 20% (20mg/kg masy ciała) i to właśnie najczęściej skóra jako pierwsza manifestuje niedobór witaminy C.

Jakie są korzyści z witaminy C dla zdrowia skóry

Witamina C bierze udział w budowie bariery hydrolipidowej, której zadaniem jest zapobieganie nadmiernej utracie wody TEWL (trasepidermalna utrata wody) z głębszych warstw skóry oraz ochrona przed negatywnym wpływem środowiska zewnętrznego. Kwas askorbinowy w głównej mierze odpowiada za tworzenie kolagenu w skórze właściwej, dzięki czemu bezpośrednio wpływa na spowolnienie procesów starzenia.

Niedobór witaminy C w organizmie objawia się zaburzoną barierą hydrolipidową, przyspieszonym fotostarzeniem, nawracającymi infekcjami oraz, w przypadku długotrwałego deficytu, nowotworzeniem. Przewlekły niedobór witaminy C może przyczynić się do rozwoju dermatoz, jak np. trądzik pospolity, różowaty czy różnego rodzaju atopie.

Witamina C - właściwości i działanie w organizmie człowieka

Witamina C uczestniczy w wielu istotnych procesach, m.im. bierze udział w przekształcaniu proliny i lizyny do hydroksyproliny i hydroksylizyny. Wspomniana hydroksyprolina to aminokwas, który stanowi ok. 10% kolagenu znajdującego się w skórze właściwej. Od niego zależy m.in. prawidłowy przebieg gojenia ran oraz regeneracja skóry. Oba procesy stanowią kluczową rolę leczenia dermatoz oraz profilaktyki przeciwstarzeniowej.

W przypadku chorób skórnych zapotrzebowanie na witaminę C rośnie, dlatego istotnym jest dostarczanie jej wraz z dietą, pielęgnacją czy suplementacją.

Witamina C - na co pomaga? Dzienna dawka witaminy C

Zapotrzebowanie na witaminę C zależy od kilku czynników, takich jak wiek, płeć czy stan fizjologiczny organizmu. U dorosłego człowieka wynosi 1mg/1kg masy ciała, a u dzieci i niemowląt 2mg/1kg ciała.

Zapotrzebowanie na kwas askorbinowy zwiększa się u kobiet w ciąży czy osób chorych na nadciśnienie, cukrzycę oraz żyjących w przewlekłym stresie. Najcenniejszym źródłem naturalnej witaminy C w codziennej diecie są owoce i warzywa, m.in. dzika róża, czarna porzeczka, czerwona papryka, nać pietruszki czy pomidory. Dzięki bardzo dobrej rozpuszczalności witaminy C oraz aktywnemu transportowi jest ona wchłaniana przez organizm w ok. 70-80%. Odpowiednia podaż witaminy wpływa na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu oraz zapobiega rozwoju chorób.

Skutki niedoboru witaminy C

Na skutek niedoboru witaminy C maleje odporność organizmu, co w znaczącym stopniu może oddziaływać na zaburzone funkcjonowanie skóry. Cera staje się bardziej podatna na negatywne czynniki środowiska zewnętrznego. Deficyt kwasu askorbinowego wpływa m.in. na osłabienie naczyń krwionośnych, pojawienie się przebarwień oraz zaburzenie bariery hydrolipidowej. Skóra jest bardziej podatna na pojawienie się zmarszczek oraz drobnych lini. Rola jaką odgrywa witamina C w produkcji kolagenu sprawia, że jej brak wpływa na trudności w gojeniu oraz regeneracji skóry. Dlatego deficyt witaminy C może mieć bezpośredni wpływ na rozwój dermatoz skórnych.

Brak kwasu askorbinowego nie jest również bez znaczenia dla reszty organizmu. Objawy niedoboru witaminy zwiększają chociażby ryzyko przeziębienia, ale mogą mieć również wpływ na rozwój chorób nowotworowych, neurologicznych, układu sercowo-naczyniowego, oddechowego, moczowego czy płciowego.

Nadmiar witaminy C w organizmie

Nadmierne spożywanie witaminy C może doprowadzić do jej przedawkowania. Choć jest to statystycznie rzadkie zjawisko, ponieważ nadmiar kwasu askorbinowego wydalany jest z organizmu wraz z moczem. Przedawkowanie witaminy C najczęściej objawia się wysypką skórną oraz dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Wysokie dawki kwasu askorbinowego mogą negatywnie wpłynąć na osoby z zaburzoną pracą nerek, ponieważ w ich przypadku wydalanie nadmiaru witaminy C może być utrudnione.

Witamina C na twarz - dobroczynne efekty

W kosmetyce kwas askorbinowy oraz jego pochodne stosowane są od ponad 30 lat. Pozytywne właściwości witaminy C potwierdziły liczne badania naukowe. W codziennej pielęgnacji skóry dobrze sprawdzają się produkty w formie serum lub kremu nakładanego pod krem z filtrem. Witamina C:

• Jest silnym przeciwutleniaczem, walczy ze stresem oksydaycjnym, pomaga niwelować wolne rodniki odpowiedzialne za przyspieszone starzenie skóry, wpływając na spowalnianie procesów starzenia
• Działa przeciwzapalnie, łagodzi stany zapalne
• Hamuje utlenianie sebum na powierzchni skóry
• Wpływa na redukcję przebarwień oraz zapobiega powstawaniu nowych
• Wspomaga ochronę przed promieniowaniem UV
• Wpływa na uszczelnienie naczyń krwionośnych
• Wpływa na produkcję kolagenu typu I i III, dzięki czemu spowalnia proces starzenia
• Pomaga regenerować skórę po zabiegach kosmetycznych, które generują powstawanie stanu zapalnego.

Witamina C a starzenie się skóry

Skutki starzenia się organizmu w głównej mierze są widoczne na skórze. Zmarszczki, drobne linie czy utrata jędrności powstają podczas chronologicznego starzenia się skóry. Dodatkowo proces ten przyspiesza promieniowanie UV, zanieczyszczenia środowiska oraz używki. W organizmie witamina C pełni kluczową rolę w produkcji kolagenu, białka będącego głównym składnikiem tkanki łącznej. Kolagen zapewnia naszej skórze sprężystość i elastyczność, wpływając na młody wygląd. Jednak wraz z wiekiem jego ilość malej.

Witamina C pobudza proliferację fibroblastów (komórek odpowiedzialnych za produkcję białek podporowych skóry), dzięki czemu wykazuje bezpośredni wpływ na proces starzenia się skóry. Dodatkowo zapobiega nadmiernej produkcji elastyny oraz niweluje negatywne skutki promieniowania UV (nadmierna ekspozycja na słońce bezpośrednio wpływa na przyspieszenie procesu fotostarzenia).

Witamina C również wzmacnia naczynia krwionośne. Zapobiega ich pękaniu, zmniejsza widoczność rozszerzonych naczyń włosowatych na powierzchni skóry oraz niweluje rumień. Dzięki czemu kosmetyki z witaminą C sprawdzą się również w przypadku trądziku różowatego.

Witamina C na trądzik

Skóra narażona na przewlekły stan zapalany, w przebiegu chociażby dermatoz, posiada zwiększone zapotrzebowanie na witaminę C. Kwas askorbinowy oraz jego pochodne wykazują silne właściwości przeciwzapalne, dzięki czemu sprawdzą się w pielęgnacji cery trądzikowej. Korzystnie wpłyną na skórę borykającą się z problemem trądziku pospolitego czy różowatego. Produkty zawierające pochodne witaminy C pozytywnie oddziałują na proces gojenia stanów zapalnych, które bardzo często pojawiają się w przebiegu trądziku. Ważne jest, aby w przypadku skór wrażliwych unikać czystej postaci witaminy C w kosmetykach (kwasu askorbinowego), ponieważ może wykazywać działanie drażniące. Zdecydowanie lepiej sprawdzą się pochodne, jak tetraizopalmitynian askorbylu czy 3-O etylowy kwas askorbinowy.

Witamina C na przebarwienia skórne

Pozytywne działanie witaminy C można również dostrzec w przypadku skóry z przebarwieniami. Pochodne kwasu askorbinowego wpływają na zahamowanie procesu powstawania zmian pigmentacyjnych na skórze. Witamina C wykazuje również działanie rozjaśniające przebarwienia już istniejące.

Jak przyjmować witaminę C?

Najlepszym źródłem kwasu askorbinowego są owoce i warzywa. Naturalna witamina C występuję również w brukselce, brokułach, kapuście, owocach cytrusowych czy truskawkach. Należy jednak pamiętać, że przygotowywanie potraw oraz obróbka cieplna mogą wpłynąć na zmniejszenie zawartości kwasu askorbinowego.

W przypadku zwiększonego zapotrzebowania organizmu, rozsądne wydaje się profilaktyczne przyjmowanie witaminy C. Zwłaszcza, kiedy borykamy się z problemami skórnymi, takimi jak trądzik, zaawansowany proces starzenia, zmiany naczyniowe czy rumień warto zwiększyć dawkowanie witaminy C. W takim przypadku należy sięgać po sprawdzony suplement diety, który pomoże uzupełnić niedobory.