Przebarwienia skóry to problem, z którym zmaga się coraz więcej osób — niezależnie od wieku i typu cery. Choć na rynku nie brakuje kosmetyków obiecujących rozjaśnienie skóry, coraz większą uwagę przyciąga suplementacja na przebarwienia. Czy naprawdę może wspierać walkę z nierównym kolorytem skóry? Jakie składniki aktywne wykazują realne działanie od wewnątrz? W tym artykule przyjrzymy się najbardziej skutecznym substancjom aktywnym a także badaniom na ich temat.

Problematyka przebarwień 

Przebarwienia to plamy, ogniska, punkty lub wykwity o różnym, często nieregularnym kształcie bądź rozległości. Najczęściej obejmują skórę twarzy, szyi, dekoltu oraz dłonie – miejsca charakterystyczne dla nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne.

Statystyki dowodzą, że częstotliwość występowania przebarwień znacząco rośnie już po 30 roku życia i dotyczy około 35% osób, zaś po 50 roku życia ilość osób z przebarwieniami może sięgać nawet 90%. (A. Vierkötter, J. Krutmann, 2012)

Patogeneza hiperpigmentacji 

Przebarwienia powstają wówczas, gdy dochodzi do zwiększonej produkcji melaniny (barwnik skóry) w naskórku i/lub skórze właściwej oraz jej nierównomiernego rozmieszczenia na powierzchni skóry. 

Synteza melaniny (melanogeneza) to złożony proces składający się z kilku etapów, zachodzący w fizjologicznych warunkach w żywych warstwach naskórka i w melanocytach (komórki odpowiedzialne za produkcję pigmentu). Melanocyty biorą również udział w odpowiedzi immunologicznej. Stanowią około 1% komórek warstwy podstawnej naskórka. (Skoczyńska A., Budzisz E. i in., 2017)

Prekursorem melaniny jest aminokwas tyrozyna, który pod wpływem działania tyrozynazy (aktywowanej jonem miedzi), ulega przekształceniu w dopachinon, następnie w jedną z form melaniny: feomelaninę (barwnik jasny, czerwono-żółty) i eumelaninę (barwnik ciemny, czarny lub brązowy). (Slominski A., Wortsman J. i in., 2004)

Tyrozynaza (będąc enzymem niezbędnym w procesie tworzenia melaniny) może być aktywowana przez:

• Promieniowanie UV,

• Stan zapalny,

• Nierównowagę hormonalną.

Melanogeneza i powstająca w jej wyniku melanina jest procesem związanym z ochroną komórek przed stresem oksydacyjnym, spowodowanym przez wolne rodniki. Zaburzenie procesu melanogenezy (powstawanie barwnika) może więc prowadzić do przebarwień. (Brenner M., Hearing VJ. 2008)

Wiele hiperpigmentacji ulega nasileniu bądź nawrotom po okresie letnim, pod wpływem ekspozycji na promieniowanie UV. Zmiany pigmentacyjne należą do częstych dermatoz w gabinetach kosmetologicznych.

Promieniowanie UV z jednej strony ma prozdrowotny wpływ na nasz organizm, m.in. bierze udział w procesie syntezy witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju, a także właściwego metabolizmu melanocytów, ale z drugiej strony codzienna ekspozycja na promieniowanie słoneczne to swoisty stresor dla skóry. 

Brak zdrowej równowagi i nadmierne oddziaływanie promieniowania UV przyspiesza procesy starzenia, nasila reakcję zapalną, a także indukuje występowanie przebarwień posłonecznych czy uszkodzenia DNA. 

Skóra z przebarwieniami

Do najczęstszych rodzajów przebarwień zaliczamy:

• Przebarwienia pozapalne (PIE)

Różnej wielkości oraz kształtu ogniska, powstają jako skutek ostrych lub przewlekłych zmian zapalnych skóry, np. w wyniku trądziku bądź procesu alergicznego. Charakteryzują się czerwonymi bądź różowymi plamami. 

Są bardziej widoczne u osób z jaśniejszym fototypem. 

• Melasma

Ciemne, brązowe ogniska, najczęściej zlokalizowane w centralnej części twarzy (czoło, policzki, grzbiet nosa, broda, okolica nad górną wargą), nabyte w wyniku nierównowagi gospodarki hormonalnej i ekspozycji na słońce. Hiperpigmentacje nie są poprzedzane występowaniem zmian zapalnych. Predyspozycje genetyczne mogą być głównym czynnikiem rozwoju ostudy. 

• Przebarwienia posłoneczne

Brunatne, ciemne plamy, o nieregularnych zarysach i kształcie, powstające w wyniku nadmiernej ekspozycji na słońce. Najczęściej pojawiają się na czole, policzkach, dekolcie i na dłoniach. 

• Piegi 

Niewielkie, kilkumilimetrowe, brązowe plamki/punkty, które pojawiają się głównie u osób z jasną karnacją. Nasilają się pod wpływem działania słońca. Są wynikiem nieprawidłowego rozłożenia melanocytów, często skorelowane z dodatnim wywiadem rodzinnym. 

Przyczyny powstawania przebarwień

Jakie są przyczyny powstawania przebarwień?  

Czynniki zewnątrzpochodne (egzogenne):

• Promieniowanie UV,

• Światło niebieskie HEV, 

• Predyspozycje genetyczne,

• Płeć żeńska (zaburzenia barwnikowe częściej dotyczą kobiet),

• Wiek, 

• Podrażnienie skóry: niewłaściwa pielęgnacja, uszkodzenia, urazy,

• Barwniki chemiczne, substancje zapachowe (olejek bergamotowy), psolareny (perfumy), 

• Zanieczyszczenia środowiska.

Czynniki wewnątrzpochodne (endogenne):

• Gospodarka hormonalna: zaburzona pracy tarczycy, hormonów płciowych, nadnerczy czy trzustki, 

• Choroby autoimmunologiczne,

• Dysfunkcje i zaburzenia pracy wątroby,

• Okres: ciąży, karmienia piersią, menopauzy,

• Leki: nasercowe, przeciwdepresyjne, przeciwgrzybicze, antybiotyki, NLPZ, antykoncepcja hormonalna, HTZ, 

• Zioła fotouczulające: dziurawiec, arcydzięgiel, rumianek, nagietek, 

• Niedobory antyoksydantów, cynku, witaminy B12,

• Stres oksydacyjny, stan zapalny.

(Videira IF., Moura DF., 2013), (Zuba B. i wsp., 2016) 

Suplementacja w świetle badań klinicznych 

Proces powstawania zmian pigmentacyjnych oraz ich usuwania jest często złożony i uwarunkowany indywidualnie, stąd skuteczne terapie zaburzeń barwnikowych powinny obejmować kompleksowe podejście, uwzględniające wsparcie antyoksydacyjne, działanie przeciwzapalne oraz ochronę przeciw promieniowaniu UV. 

Naukowcy ze świata medycyny, chemii i biotechnologii informują o bezpiecznych składnikach do stosowania wewnętrznego, które mogą stanowić realną pomoc w zmniejszaniu przebarwień, a także skłonności do ich nawrotów, uwzględniając niezwykle ważną profilaktykę.

Jeśli chodzi o suplementację zwracajmy uwagę na celowane terapie, a także wysoką standaryzację i badania kliniczne składników aktywnych. Pamiętajmy, że jakościowa, regularna suplementacja może stanowić skuteczne wsparcie organizmu od wewnątrz, będąc doskonałym uzupełnieniem zabiegów terapeutycznych. 

Dermosuplement Skin Anti Pigmentation to innowacyjna formuła, zmniejszająca aktywność melanocytów, wspierająca regenerację skóry. Starannie wyselekcjonowane składniki mają również działanie antyoksydacyjne, nawilżające i przeciwzapalne. W każdej terapii przebarwień antyoksydanty powinny odgrywać kluczową rolę. 

Jednolita skóra bez przebarwień

Skin Anti Pigmentation

Dowiedz się więcej

Składniki aktywne obecne w Skin Anti Pigmentation

Wodny ekstrakt z paproci złocistej Polypodium leucotomos 

Mechanizmy działania paproci złocistej obejmują m.in.:

• działanie antyoksydacyjne (zapobieganie peroksydacji lipidów błonowych), 

• fotoprotekcyjne (zmniejszanie ryzyka poparzeń skóry, oksydacyjnych uszkodzeń DNA będących skutkiem nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV) oraz

• modulację cytokin zapalnych. 

W badaniu przeprowadzonym przez Goh i wsp. przydzielono losowo 40 pacjentów do grupy otrzymującej doustną dawkę 240 mg PL lub placebo, dwa razy w ciągu doby w okresie 12 tygodni. Obie grupy stosowały również miejscowo 4% hydrochinon oraz krem z wysokim filtrem. 

Około 56 dnia suplementacji grupa otrzymująca doustnie wyciąg z paproci złocistej osiągnęła znacznie większą redukcję wyniku wskaźnika obszaru i nasilenia melasmy, ocenianych za pomocą zmodyfikowanego wskaźnika MASI (Melasma Area and Severity Index). Badanie trwało 84 dni. Nie wystąpiły działania niepożądane. 

Glutation 

Glutation wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwmelanogenne, poprawiające potencjał antyoksydacyjny skóry. Odgrywa kluczową rolę w detoksykacji leków i ksenobiotyków.

Weschawalit i wsp. ocenili, że doustne przyjmowanie glutationu, w ilości 250 mg/dobę w okresie 12 tygodni zmniejszyło nasilenie hiperpigmentacji. Suplementacja glutationu równie korzystnie wpłynęła na zwiększenie elastyczności skóry, co potwierdza przeciwstarzeniowe działanie antyoksydantu. 

Resweratrol 

Resweratrol, będący cennym antyoksydantem wpływa na ochronę komórek przed uszkodzeniami oksydacyjnymi (promieniowanie UV). Jest inhibitorem tyrozynazy, wpływa na regulację procesu zapalnego keratynocytów. W efekcie zapobiega indukowanej przez keratynocyty stymulacji melanocytów, wykazując potencjał w zmniejszaniu przebarwień, m.in. w terapii melasmy. 

Wyciąg z granatu

Kasai K. i wsp. przeprowadzili badanie kliniczne u 13 kobiet. Przyjmowały one 100 -200 mg kwasu elagowego, pochodzącego z granatów. 

Odnotowano istotną redukcję pigmentacji oraz zmniejszony rumień. Badanie potwierdza, że przyjmowanie antyoksydantów wykazuje pozytywny wpływ na reakcję skóry, podczas kontaktu z promieniowaniem UV. 

Ekstrakt z sosny nadmorskiej, w tym OPC 

Pycnogenol to silny antyoksydant o działaniu przeciwstarzeniowym. Poprawia elastyczność, nawilżenie i odżywienie skóry, poprzez podwyższenie poziomu kolagenu, elastyny i syntezę kwasu hialuronowego u kobiet w okresie menopauzy. 

Potwierdza to badanie przeprowadzone wśród 20 zdrowych kobiet, w okresie menopauzy, suplementujących ekstrakt z kory sosny nadmorskiej przez okres 3 miesięcy. 

Na podstawie obserwacji skóry przed, w czasie i po suplementacji stwierdzono u grupy badanej m.in. znaczący wzrost ekspresji kolagenu typu I o 44%, już po 6 tygodniach. 

Cynk 

Pełni wiele funkcji biologicznych. Wpływa m.in. na utrzymanie integralności bariery jelitowej. Wykazuje ogólnoustrojowe działanie przeciwinfekcyjne i przeciwzapalne. 

Deficyty cynku powodują osłabienie czynności układu immunologicznego skóry. Cynk wpływa również na jej efektywną regenerację (np. po zabiegach kosmetologicznych). Bierze aktywny udział w metabolizmie kolagenu. 

Miedź 

Poziom miedzi w organizmie istotnie wpływa na fizjologię naskórka i jego barierę ochronną. Tyrozynaza (kluczowy enzym w syntezie melaniny) jest zależna od miedzi. 

Długoterminowa suplementacja wysokimi dawkami cynku może sprzyjać niedoborom tego pierwiastka.  

Podsumowanie 

Wraz z rozwojem tak interdyscyplinarnej dziedziny, jaką jest kosmetologia ilość substancji aktywnych oddziałujących na problemy skórne będzie wzrastać, ze względu na rosnące zapotrzebowanie i chęć poszukiwania realnych przyczyn dermatoz, o przewlekłym charakterze. 

Niezwykle ważnym aspektem modulującym biochemiczne procesy komórkowe, odpowiedzialnym za zaburzenia barwnikowe jest również umiejętność pracy nad stresem i poprawą dobrostanu. Miejmy na uwadze, że przewlekłe bodźce stresowe mogą prowadzić do intensyfikacji stanów zapalnych i stresu oksydacyjnego w komórkach, a także zmniejszać skuteczność procedur terapeutycznych. 

Opieka nad skórą z przebarwieniami powinna być kompleksowa, mając na uwadze pielęgnację dostosowaną do aktualnych potrzeb skóry, przeciwzapalną dietę, aktywność fizyczną oraz regenerujący sen i uzupełnienie niedoborów (jeśli są obecne). Zintegrowane podejście do zdrowia skóry, a także odnalezienie przyczyny przebarwień znacząco poprawia proces i skuteczność terapii, a także zmniejsza ryzyko nawrotu zaburzeń barwnikowych.

Źródła:

Vierkötter A., Krutmann J. Environmental influences on skin aging and ethnic-specific manifestations. Dermatoendocrinol. 2012 Jul 1;4(3):227-231. PMID: 23467702, PMCID: PMC3583881,

Skoczyńska A., Budzisz E., Trznadel-Grodzka E., Rotsztejn H. Melanin and lipofuscin as hallmarks of skin aging. Adv Dermatol Allergol 2017; XXXIV (2): 97-103.,

Slominski A, Tobin DJ, Shibahara S, Wortsman J. Melanin pig- mentation in mammalian skin and its hormonal regulation. Physiol Rev 2004; 84: 1155-228.,

Brenner M., Hearing VJ. The protective role of melanin against UV damage in human skin. Photochem Photobiol. 2008 May-Jun; 84(3):539-49. PMID: 18435612 PMCID: PMC2671032

Goh C. i wsp. Double-blind, Placebo-controlled Trial to Evaluate the Effectiveness of Polypodium Leucotomos Extract in the Treatment of Melasma in Asian Skin: A Pilot Study. J Clin Aesthet Dermatol 2018 Mar;11(3):14-19. PMID: 29606995 PMCID: PMC5868779

Weschawalit S. i wsp. Glutathione and its antiaging and antimelanogenic effects. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2017 Apr 27;10:147–153.  PMCID: PMC5413479  PMID: 28490897

Kasai, Yoshimura i in. Effects of oral administration of ellagic acid – rich pomegranate extract on ultraviolet-induced pigmentation in the human skin. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo), 2006, PMID: 17190110

Marini A., Grether-Beck S. i wsp. Pycnogenol® effects on skin elasticity and hydration coincide with increased gene expressions of collagen type I and hyaluronic acid synthase in women. Skin Pharmacol Physiol. 2012; 25(2):86-92. PMID: 22270036